Ο Ρόλος του Καλλάρη στη στροφή της Στρατιάς προς τη Θεσσαλονίκη

(Του καθηγητή και συγγραφέα Διονύση Μοσχόπουλου)

"Μετά την μάχη του Σαραντάπορου στο Γενικό Στρατηγείο είχαν διατυπωθεί προβληματισμοί για την πορεία του στρατεύματος, εάν δηλαδή θα έπρεπε να κατευθυνθεί προς το Μοναστήρι ή προς την Θεσσαλονίκη.

 Οι προβληματισμοί αυτοί που λίγο αργότερα έλαβαν την μορφή αντίθεσης μεταξύ κυβέρνησης και Γενικού Στρατηγείου, σχετικά με την κατεύθυνση του στρατεύματος, στηρίζονταν σε διαφορετικές αντιλήψεις σχετικά με την διεξαγωγή του πολέμου.

Το μεν Γενικό Στρατηγείο με βάση στρατηγικές αντιλήψεις υποστήριζε ότι στόχος είναι η συντριβή του εχθρού και για τον λόγο αυτό το στράτευμα θα έπρεπε να κατευθυνθεί προς το Μοναστήρι.

Αντίθετα η κυβέρνηση δίνοντας προτεραιότητα στην πολιτική διεξαγωγή του πολέμου υποστήριζε ότι το στράτευμα θα έπρεπε να κατευθυνθεί προς την Θεσσαλονίκη. Υπήρχε ωστόσο ασάφεια σχετικά με την κατεύθυνση του υποχωρούντος εχθρού.

Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή ο Καλλάρης δίνει διαταγή αναγνωρίσεως για την βατότητα των ημιονικών οδών στον υπίλαρχο Γ. Σκανδάλη, ο οποίος και του αναφέρει ότι ο εχθρός υποχωρεί προς τη Βέροια, δηλαδή προς την κατεύθυνση της Θεσσαλονίκης.

 Την αναφορά αυτή ο Καλλάρης αποστέλλει αμέσως στο Γενικό Στρατηγείο το απόγευμα 13ης Οκτωβρίου 1912. Λίγες ώρες αργότερα το Γενικό Στρατηγείο διατάσσει την Μεραρχία του Καλλάρη να καταλάβει τα στενά του Τριποτάμου προς την κατεύθυνση της Βέρροιας. Έχει δηλαδή ληφθεί η τελική απόφαση για την στροφή το στρατεύματος προς την Θεσσαλονίκη.

  Κατά συνέπεια οι πολιτικές πιέσεις του Βενιζέλου προς το Γενικό Στρατηγείο σχετικά με την κατεύθυνση του στρατεύματος προς τη Θεσσαλονίκη ενισχύθηκαν σημαντικά από τις πληροφορίες για την υποχώρηση του τουρκικού στρατού που έδωσε ο Καλλάρης. 

Με τον τρόπο αυτό ενισχύθηκε η άποψη της πολιτικής διεξαγωγής το πολέμου, παράλληλα όμως δόθηκαν εκείνες οι πληροφορίες για την κατεύθυνση του υποχωρούντος εχθρού που διευκόλυναν το Γενικό Στρατηγείο στην λήψη της σχετικής απόφασης".