(Του Α. Παπαγιαννόπουλου)
Ενώ τα ελληνικά στρατεύματα προωθούνταν ήδη προς τη Θεσσαλονίκη με σκοπό να την καταλάβουν , σαν σήμερα το απόγευμα , στις 25Οκτωβρίου 1912, παρουσιάζεται στις προωθημένες θέσεις των Ελλήνων στο Τόψιν(Γέφυρα) , όπου στην έπαυλη Μοδιάνο είχε το αρχιστρατηγείο του ο διάδοχος Κωνσταντίνος , μία αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Τούρκο στρατηγό Σαλδίκ και μέλη τους Ευρωπαίους πρόξενους στη Θεσσαλονίκη .
Η αντιπροσωπεία πρότεινε στη συνέχεια ,κατά εξουσιοδότηση του Τούρκου αρχιστρατήγου Χασάν Ταξίν Πασά , την παράδοση της πόλης υπό όρους ώστε να αποτραπεί το αιματοκύλισμα και οι καταστροφές .
Ο διάδοχος Κωνσταντίνος , εκτιμώντας και πάλι λανθασμένα τα δεδομένα και το γεγονός της ταχείας προέλασης των Βουλγάρων προς τη Θεσσαλονίκη, δεν έκανε δεκτούς τους όρους του στρατηγού Σαλδίκ και ζήτησε την παράδοση της Θεσσαλονίκης άνευ όρων .
Μάλιστα έταξε προθεσμία … 16 ολόκληρων ωρών για απάντηση την ώρα που οι Βούλγαροι ήδη πλησίαζαν τον τόπο των επιχειρήσεων. Ο Τούρκος αρχιστράτηγος , όταν η αντιπροσωπεία επέστρεψε στο Διοικητήριο της Θεσσαλονίκης, απέρριψε τους όρους παρόλο που διακρινόταν κάποια επιθυμία του Χασάν Ταξίν πασά να παραδοθεί η πόλη στους΄Ελληνες παρά στους Βούλγαρους για το φόβο των καταστροφών και σφαγών .
Ο Βενιζέλος , που παρακολουθούσε συνεχώς τις εξελίξεις , με έντονο τότε ύφος διατάζει με τηλεγράφημά του τον Κωνσταντίνο να καταλάβει αμέσως την πόλη της Θεσσαλονίκης χωρίς χρονοτριβή , καθιστώντας τον μάλιστα υπεύθυνο για κάθε ανεπιθύμητη εξέλιξη που θα είχε ως αιτία αυτή την καθυστέρηση. Το ιστορικό εκείνο τηλεγράφημα ανέφερε τα εξής:
«Παραγγέλεσθε να αποδεχθήτε την προσφερομένην υμίν παράδοσιν της Θεσσαλονίκης και να εισέλθετε εις ταύτην άνευ χρονοτριβής . Καθιστώ υμάς υπεύθυνον διά πάσαν αναβολήν , έστω και στιγμής»
Μετά τη δυναμική παρέμβαση του Βενιζέλου και τις πληροφορίες που έφτασαν στο ελληνικό στρατηγείο στο Τόψιν για ταχύτατη προέλαση συντάγματος ιππικού Βουλγάρων με κατεύθυνση τη Θεσσαλονίκη , ο αρχιστράτηγος του ελληνικού στρατού και διάδοχος Κωνσταντίνος αλλάζει τακτική και μάλιστα στέλνει μήνυμα στο Βούλγαρο στρατηγό Θεοδορόφ με το οποίο τον αποτρέπει στο να συνεχίσει την πορεία του συντάγματός του προς τη Θεσσαλονίκη καθώς ήδη διεξήγοντο διαπραγματεύσεις με τον Τούρκο αρχιστράτηγο για την παράδοση της πόλης .
Παρά ταύτα όμως ο Βούλγαρος στρατηγός κατόρθωσε να στείλει έναν Βούλγαρο αξιωματικό μυστικά στον Τούρκο αρχιστράτηγο Χασάν Ταξίν Πασά και να του ζητήσει να υπογράψει παρόμοιο πρωτόκολλο παράδοσης της πόλης και με τους Βούλγαρους .
Ο Τούρκος όμως αρχιστράτηγος , ένας ευγενικός , σώφρων και ψύχραιμος άνθρωπος , αρνήθηκε να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των Βουλγάρων παρά τις πιέσεις που του ασκήθηκαν. Και όταν στη συνέχεια αποφάσισε να παραδώσει την πόλη της Θεσσαλονίκης στους ΄Ελληνες δήλωσε : « Από αυτούς την πήραμε και σ΄αυτούς θα την παραδώσουμε» …
(ΑΥΡΙΟ 26 0ΚΤΩΒΡΙΟΥ: Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ)
(ΣΗΜ. Η έπαυλη Μοδιάνο και ολόκληρη η έκτασή της στο χωριό Γέφυρα (Τόψιν) αγοράστηκε από το ελληνικό δημόσιο και διαμορφώθηκε σε Μουσείο Βαλκανικών Πολέμων όπου εκτίθενται πολλά ιστορικά ντοκουμέντα αυτής της περιόδου)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου