(Του Α. Παπαγιαννόπουλου)
Μετά τη σκληρή και πολύνεκρη αναμέτρηση στο Σαραντάπορο στις 9-10 Οκτωβρίου 1912 που κατέληξε σε νίκη του Ελληνικού στρατού , οι Τούρκοι οπισθοχώρησαν σχεδόν άτακτα και με μεγάλες απώλειες προς το βορρά προκειμένου να ανασυνταχθούν και να ενισχυθούν με νέες δυνάμεις από Θεσσαλονίκη ή Μοναστήρι ενώ ο Ελληνικός στρατός (ΙV Μεραρχία) προωθείται και στις 11 Οκτωβρίου εισέρχεται και απελευθερώνει τα Σέρβια της Δυτικής Μακεδονίας και η ταξιαρχία ιππικού απελευθερώνει και την Κοζάνη .
( Για το θέμα θα αντλήσω από το ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΛΛΑΡΗ μία προηγούμενη ανάρτησή μου μέσα από την οποία προκύπτει το δύσκολο πρόβλημα που προέκυψε και πως το αντιμετώπισε εκείνες τις κρίσιμες ώρες η κυβέρνηση Βενιζέλου) :
Όταν μάλιστα αυτή η επιλογή
θα πρέπει να γίνει μέσα σε ελάχιστο χρόνο γιατί διακυβεύεται η ίδια η τύχη και
το μέλλον της χώρας , είναι αντιληπτό τι δυσκολίες και συναισθήματα ο ηγέτης
αυτός αναγκάζεται να ξεπεράσει ώστε με ηρεμία , με ψυχραιμία και όχι εν βρασμώ
ψυχής να αποφανθεί τελικά κάνοντας την επιλογή του χωρίς μάλιστα καμιά
δυνατότητα ανάκλησής της την επόμενη κιόλας ώρα …
Στην κατάσταση αυτή βρέθηκε ο τότε πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος στους Α΄ Βαλκανικούς Πολέμους όταν ο Ελληνικός στρατός έφτασε νικηφόρα στην Κοζάνη και έπρεπε να επιλέξει : πορεία προς το Μοναστήρι (όπως υποστήριζε ο διάδοχος Κωνσταντίνος) ή πορεία προς Θεσσαλονίκη (όπως υποστήριζε η τότε κυβέρνηση Βενιζέλου) .
Όμως χάθηκε το Μοναστήρι που αποτελούσε μεγάλο ελληνικό κέντρο στη Δυτική Μακεδονία αφού περιήλθε στους Σέρβους παρά τον αγώνα δρόμου που έκανε στρατός μας στη συνέχεια για να προλάβει τους Σέρβους …
Υπήρχε όμως έκτοτε –και ίσως ακόμα υπάρχει – το ερώτημα αν αυτή ήταν προσωπική ή όχι επιλογή του τότε πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου ή του διαδόχου Κωνσταντίνου , ασάφεια που εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο για μικροπολιτικούς λόγους στη συνέχεια οι δύο παρατάξεις «Βενιζελικοί» και «Βασιλικοί» και ήταν αυτό που αποτέλεσε ουσιαστικά τη βάση του φοβερού «Διχασμού» που πλήρωσε ακριβά η χώρα .
Στις 12 Αυγούστου 1917 , ο Ελευθέριος Βενιζέλος , μόλις η κυβέρνησή του επέστρεψε από την Θεσσαλονίκη όπου είχε προηγούμενα εγκατασταθεί στην Αθήνα , σε αγόρευσή του στη Βουλή αιτιολόγησε αναλυτικά και με επιχειρήματα ως εθνική ανάγκη την «επιλογή» Απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης αντί του Μοναστηρίου.
Ως λόγο επίσπευσης της επιχείρησης κατάληψής της επικαλέστηκε καθαρά την άμεση απειλή των Βουλγάρων για κατάληψη ολόκληρης της Θράκης και της Μακεδονίας περιλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης …
Φέτος που γιορτάζουμε τα 100 χρόνια από την Απελευθέρωση της πόλης , η γνώση αυτού του γεγονότος είναι τελείως απαραίτητη καθώς η Βουλή αλλά και οι εξελίξεις δικαίωσαν πλήρως τον ΄Ελληνα πρωθυπουργό για την επιλογή του …
Φτάνει να τον δικαιώσουμε και μείς 100 χρόνια μετά …
Μετά τη σκληρή και πολύνεκρη αναμέτρηση στο Σαραντάπορο στις 9-10 Οκτωβρίου 1912 που κατέληξε σε νίκη του Ελληνικού στρατού , οι Τούρκοι οπισθοχώρησαν σχεδόν άτακτα και με μεγάλες απώλειες προς το βορρά προκειμένου να ανασυνταχθούν και να ενισχυθούν με νέες δυνάμεις από Θεσσαλονίκη ή Μοναστήρι ενώ ο Ελληνικός στρατός (ΙV Μεραρχία) προωθείται και στις 11 Οκτωβρίου εισέρχεται και απελευθερώνει τα Σέρβια της Δυτικής Μακεδονίας και η ταξιαρχία ιππικού απελευθερώνει και την Κοζάνη .
Αμέσως στη συνέχεια ο διάδοχος και
αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος εγκαθιστά το Γενικό Στρατηγείο του στην Κοζάνη και
ετοιμάζεται για την παραπέρα πορεία του στρατεύματος χωρίς όμως να υπάρχει
σαφής στόχος και σχέδιο δράσης.
Τότε δημιουργείται το μεγάλο δίλημμα : Να
στραφεί ο στρατός προς τα βορειοανατολικά και να ελευθερώσει τη Θεσσαλονίκη
όπου ήταν και η έδρα του Τούρκου αρχιστρατήγου Χασάν Ταξίν Πασά και εναντίον
της οποίας κινούνταν και οι Βούλγαροι , ή να στραφεί προς βορειοδυτικά και να
απελευθερώσει το Μοναστήρι για την κατάληψη του οποίου κινούνταν ήδη και οι
Σέρβοι ; …
( Για το θέμα θα αντλήσω από το ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΛΛΑΡΗ μία προηγούμενη ανάρτησή μου μέσα από την οποία προκύπτει το δύσκολο πρόβλημα που προέκυψε και πως το αντιμετώπισε εκείνες τις κρίσιμες ώρες η κυβέρνηση Βενιζέλου) :
http://arxiokallari.blogspot.gr/2012/03/blog-post_16.html
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΙΛΗΜΜΑ : ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ή ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ; …
Ο μεγάλος ηγέτης , όταν μάλιστα διαχειρίζεται ύψιστα εθνικά συμφέροντα και θέματα , βρίσκεται πολλές φορές στην πορεία του σε μεγάλη δυσκολία να επιλέξει το «ορθό» και το «συμφέρον» για τη χώρα και τον λαό του .
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΙΛΗΜΜΑ : ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ή ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ; …
Ο μεγάλος ηγέτης , όταν μάλιστα διαχειρίζεται ύψιστα εθνικά συμφέροντα και θέματα , βρίσκεται πολλές φορές στην πορεία του σε μεγάλη δυσκολία να επιλέξει το «ορθό» και το «συμφέρον» για τη χώρα και τον λαό του .
Στην κατάσταση αυτή βρέθηκε ο τότε πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος στους Α΄ Βαλκανικούς Πολέμους όταν ο Ελληνικός στρατός έφτασε νικηφόρα στην Κοζάνη και έπρεπε να επιλέξει : πορεία προς το Μοναστήρι (όπως υποστήριζε ο διάδοχος Κωνσταντίνος) ή πορεία προς Θεσσαλονίκη (όπως υποστήριζε η τότε κυβέρνηση Βενιζέλου) .
Προέκυψε τότε μέγα δίλημμα το οποίο έπρεπε να απαντηθεί άμεσα αφού
η συμφωνία των Βαλκάνιων συμμάχων χωρών ήταν «ότι καταλαμβάνεται και κατέχεται»
.
Ο διάδοχος μάλιστα εμφανίστηκε να αγνοεί προκλητικά και να μην λαμβάνει καν υπόψη του τις εντολές της κυβέρνησης του και ετοιμαζόταν να στραφεί –για άγνωστους λόγους - προς το Μοναστήρι αφήνοντας ουσιαστικά τη Θεσσαλονίκη στα χέρια των Βουλγάρων που κατευθύνονταν ήδη προς αυτή ταχέως .
Και χρειάστηκε τότε –όπως είναι γνωστό – να παρέμβει δυναμικά αυτοπροσώπως ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος ώστε να επιλεγεί ως «στόχος»η Θεσσαλονίκη η οποία και απελευθερώθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1912 ακριβώς 100 χρόνια από τώρα.
Ο διάδοχος μάλιστα εμφανίστηκε να αγνοεί προκλητικά και να μην λαμβάνει καν υπόψη του τις εντολές της κυβέρνησης του και ετοιμαζόταν να στραφεί –για άγνωστους λόγους - προς το Μοναστήρι αφήνοντας ουσιαστικά τη Θεσσαλονίκη στα χέρια των Βουλγάρων που κατευθύνονταν ήδη προς αυτή ταχέως .
Και χρειάστηκε τότε –όπως είναι γνωστό – να παρέμβει δυναμικά αυτοπροσώπως ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος ώστε να επιλεγεί ως «στόχος»η Θεσσαλονίκη η οποία και απελευθερώθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1912 ακριβώς 100 χρόνια από τώρα.
Στην επιλογή αυτή της
πορείας της όλης επιχείρησης προκύπτει πως μεγάλη ήταν η συμβολή και τα
επιχειρήματα υπέρ της κυβερνητικής άποψης του στρατηγού Κωνσταντίνου Καλλάρη ο
οποίος και ανέλαβε στη συνέχεια με τις δυνάμεις της ΙΙης Μεραρχίας που ηγείτο
μεγάλο μέρος της όλης επιχείρησης .
Όμως χάθηκε το Μοναστήρι που αποτελούσε μεγάλο ελληνικό κέντρο στη Δυτική Μακεδονία αφού περιήλθε στους Σέρβους παρά τον αγώνα δρόμου που έκανε στρατός μας στη συνέχεια για να προλάβει τους Σέρβους …
Υπήρχε όμως έκτοτε –και ίσως ακόμα υπάρχει – το ερώτημα αν αυτή ήταν προσωπική ή όχι επιλογή του τότε πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου ή του διαδόχου Κωνσταντίνου , ασάφεια που εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο για μικροπολιτικούς λόγους στη συνέχεια οι δύο παρατάξεις «Βενιζελικοί» και «Βασιλικοί» και ήταν αυτό που αποτέλεσε ουσιαστικά τη βάση του φοβερού «Διχασμού» που πλήρωσε ακριβά η χώρα .
Στις 12 Αυγούστου 1917 , ο Ελευθέριος Βενιζέλος , μόλις η κυβέρνησή του επέστρεψε από την Θεσσαλονίκη όπου είχε προηγούμενα εγκατασταθεί στην Αθήνα , σε αγόρευσή του στη Βουλή αιτιολόγησε αναλυτικά και με επιχειρήματα ως εθνική ανάγκη την «επιλογή» Απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης αντί του Μοναστηρίου.
Ως λόγο επίσπευσης της επιχείρησης κατάληψής της επικαλέστηκε καθαρά την άμεση απειλή των Βουλγάρων για κατάληψη ολόκληρης της Θράκης και της Μακεδονίας περιλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης …
Φέτος που γιορτάζουμε τα 100 χρόνια από την Απελευθέρωση της πόλης , η γνώση αυτού του γεγονότος είναι τελείως απαραίτητη καθώς η Βουλή αλλά και οι εξελίξεις δικαίωσαν πλήρως τον ΄Ελληνα πρωθυπουργό για την επιλογή του …
Φτάνει να τον δικαιώσουμε και μείς 100 χρόνια μετά …
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου