Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΒΟΛΑΝΗ

5 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1935
ΕΚΤΕΛΕΙΤΑΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Ο ΕΠΙΛΑΡΧΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΒΟΛΑΝΗΣ

(Του Απόστολου Παπαγιαννόπουλου)

Σαν σήμερα , στις 5 Απριλίου 1935 , παρά τις αντιδράσεις πανταχόθεν εκτελείται στη Θεσσαλονίκη ο φλογερός δημοκράτης αξιωματικός Στυλιανός Βολάνης , επίλαρχος της Μεραρχίας Σερρών , για να γραφεί μία από τις πιο σκοτεινές σελίδες της Νεότερης ιστορίας της Ελλάδας που καθόλου δεν μας τιμά ως λαό και χώρα …
Όπως είναι γνωστό η Ελλάδα , παρά τη σκληρή δοκιμασία της Μικρασιατικής Καταστροφής του ΄22 , με τις πληγές ανοικτές από τις αλλεπάλληλες πολεμικές συγκρούσεις και με την οικονομία της κατεστραμμένη , ενεπλάκη κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου 1918-1939 σε πολλά κινήματα στο εσωτερικό της με κύρια αιτία τον φρικτό «Διχασμό» ο οποίος συνεχίζει ακόμα και σήμερα να μας απειλεί παρά το ότι πέρασαν από τότε δεκάδες χρόνια .

 Ένα από αυτά τα κινήματα ήταν και το στασιαστικό κίνημα που ξέσπασε στην Ελλάδα την 1η Μαρτίου 1935 με πρωταγωνιστές «βενιζελικούς» αξιωματικούς οι οποίοι κινήθηκαν για να προστατεύσουν το δημοκρατικό πολίτευμα στη χώρα μετά την απειλή από την τότε κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη να επαναφέρει στην εξουσία τον τέως βασιλιά Γεώργιο Β΄. 

Το κίνημα , ανοργάνωτο όπως ήταν, απέτυχε για να ακολουθήσει ένα αληθινό πογκρόμ αντεκδικήσεων από τους «βασιλικούς» αξιωματικούς σε βάρος των κινηματιών που είχε ως συνέπεια να απομακρυνθούν από το στρατό άξιοι και δημοκράτες αξιωματικοί σε μια περίοδο που η Ευρώπη άρχισε να ανησυχεί από τα σύννεφα του επερχόμενου πολέμου .

 Ανάμεσα στα θύματα της εμφύλιας αυτής σύγκρουσης ήταν και ο φλογερός δημοκράτης αξιωματικός Στυλιανός Βολάνης , επίλαρχος της Μεραρχίας Σερρών, που κινήθηκε κατά των «βασιλικών» στρατευμάτων και έλαβε μέρος εκτελώντας εντολές ανωτέρων του στη μάχη του Στρυμόνα όπου και συνελήφθη.

Ο Στυλιανός Βολάνης ήταν γνωστός στο στράτευμα αλλά και πέραν αυτού για το εξαίρετο ήθος του και τα πατριωτικά του αισθήματα. Καταγόταν από παλιά ιστορική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης η οποία μετά την ΄Αλωση έφυγε και εγκαταστάθηκε στην Κρήτη .

 Ακόμα ο θείος του Γεώργιος Βολάνης, υπήρξε γνωστός μακεδονομάχος με μεγάλη δράση που αγωνίστηκε με σθένος για την απελευθέρωση της Μακεδονίας κατά τον Μακεδονικό Αγώνα των ετών 1904-1908 . Όμως όλα αυτά δεν ελήφθησαν καν υπόψη από το Στρατοδικείο της Θεσσαλονίκης , στο οποίο οδηγήθηκε μετά τη σύλληψή του. 

΄Υστερα από μία δίκη παρωδία, με διορισμένους μάρτυρες κατηγορίας ,το δικαστήριο έλαβε μία τελείως παράλογη και αναιτιολόγητη απόφαση που συγκλόνισε τους πάντες καταδικάζοντας το φλογερό δημοκράτη αξιωματικό Βολάνη στην εσχάτη των ποινών επειδή απλά υπάκουσε στις εντολές των ανωτέρων του λαμβάνοντας μέρος στο κίνημα μαζί με άλλους συναδέλφους του αξιωματικούς .

Ο Βολάνης εκτελέστηκε το πρωί της 5ης Απριλίου 1935 στο συνήθη τόπο εκτελέσεων «όπισθεν του Επταπυργίου» αναφωνώντας «Ζήτω η Δημοκρατία» . Τη «χαριστική βολή» μάλιστα ,σύμφωνα με ένα βάρβαρο στρατιωτικό κανονισμό, την έδωσε ο νεότερος υπαξιωματικός του Συντάγματος Ιππικού Θεσσαλονίκης που έτυχε να είναι και προσωπικός φίλος του καταδικασθέντος , ο Θωμάς Κωστόπουλος, ο οποίος υπέστη από το γεγονός αυτό σοβαρό νευρικό και ψυχολογικό κλονισμό.

 Ο επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος αξιωματικός της χωροφυλακής Σ. Λυρικός άφησε μία συγκλονιστική εξιστόρηση των τελευταίων δραματικών ωρών του αδικοχαμένου Βολάνη.

Ανάμεσα στα άλλα ο Λυρικός γράφει το τι ακολούθησε αμέσως μετά την εκτέλεση του επίλαρχου :
«…΄Ολως αιφνιδίως- γράφει ο Λυρικός - μετά την εκτέλεσιν παρουσιάσθη πλησίον του νεκρού μια νέα μελανοφορούσα (πιθανώς μνηστή του) και εναπέθεσεν μίαν ανθοδέσμην…» και καταλήγει:
«Δυστυχώς πολλάκις εις ανωμάλους καταστάσεις πολλά τα ανώματα σημειούνται καθόσον το δίκαιον εκφεύγει των ανθρωπίνων χειρών»

Όπως προκύπτει η εκτέλεση του επίλαρχου Στυλιανού Βολάνη έγινε κάτω από την πίεση των φανατικών και αδιάλλακτων πολιτικών του αντιπάλων και μάλιστα «εξ υφαρπαγής» καθώς ο τότε πρωθυπουργός Παναγής Τσαλδάρης δεν γνώριζε απολύτως τίποτα . 

Μάλιστα αναφέρεται πως όταν πληροφορήθηκε ο Τσαλδάρης το δραματικό γεγονός της εκτέλεσης του Βολάνη, υπέστη νευρικό κλονισμό και για κάποιες μέρες απείχε από την άσκηση των πρωθυπουργικών του καθηκόντων …