«Έφυγε» ο ιδρυτής του Μουσείου Φαλτάϊτς

Η ξαφνική απώλεια του Μάνου Φαλτάϊς έχει δημιουργήσει ένα πνευματικό κενό για όσους τον γνώριζαν και ΄΄κοινώνησαν΄΄ μαζί του απόψεις και ιδέες για έναν κόσμο, καλύτερο

Το ΄΄Αρχείο Καλλάρη΄΄ θα συνεχίσει να αποθησαυρίζει και να δημοσιοποιεί, το σπουδαίο ιστορικό και πολιτιστικό υλικό που δημιούργησαν τα μέλη της ιστορικής οικογένειας.
Αυτή ήταν και η επιθυμία του Μάνου. 

Να προσελκύσει το ενδιαφέρον της νέας γενιάς στην ιστορία και τον πολιτισμό.
  Ν.Μ


Μάνος Φαλτάϊτς 3/1/1938-15/12/2012

Φτωχότερος είναι από τις 15 Δεκεμβρίου του 2012 ο πνευματικός κόσμος της Ελλάδας, μετά τον θάνατο, σε ηλικία 74 ετών, του συγγραφέα, λαογράφου, φιλοσόφου, ζωγράφου, και πάνω απ’ όλα αγωνιστή, Μάνου Φαλτάϊτς, ιδρυτή του ομώνυμου Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου στην Σκύρο.

Ο Μάνος Φαλτάϊτς γεννήθηκε στην Αθήνα στις 3 Ιανουαρίου του 1938 και ήταν γιός του γνωστού δημοσιογράφου, συγγραφέα και ερευνητή Κώστα Φαλτάϊτς.

Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Σκύρο, όπου έζησε την Ιταλική κατοχή και τις αρχές του εμφύλιου πολέμου. Το 1947, σε ηλικία 9 ετών, ήρθε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Σπούδασε νομικές και πολιτικές επιστήμες στην σχολή Πολιτικών Επιστημών του Παντείου πανεπιστημίου και στη Νομική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, δεν άσκησε ποτέ την δικηγορία.

Από τα πρώτα κιόλας φοιτητικά του χρόνια, ανέπτυξε σημαντικότατη πολιτική δράση, οργανώνοντας και δημιουργώντας το μεταπολεμικό φοιτητικό κίνημα.
Το 1955-1958 έπαιξε σημαντικότατο ηγετικό ρόλο σαν πρόεδρος της Εθνικής Παμφοιτητικής Ένωσης, ένωση η οποία ανέπτυξε έντονη δράση σε κρίσιμα εθνικά θέματα, όπως το Κυπριακό και η Βόρεια Ήπειρος, ενώ το 1958 πρωταγωνίστησε σε συλλαλητήρια των φοιτητών για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

 Απρίλης 1957. 
Προπύλαια της Ακαδημίας Αθηνών. Ο Μάνος Φαλτάιτς, πρόεδρος της Εθνικής Πανφοιτητικής Ένωσης, ηγείται του μεγάλου συλλαλητηρίου κατά την άφιξη του Εθνάρχη Μακαρίου και των τριών άλλων συνεξόριστων του, από τις Σεϋχέλες στην Αθηνά.

Στη φωτογραφία και οι νυν γνωστοί πολιτικοί άνδρες: Απόστολος Κακλαμάνης, Θεόδωρος Πάγκαλος, Άγγελος Μπρατάκος, από τα ηγετικά στελέχη της τότε φοιτητικής κίνησης.

Το 1962 ίδρυσε την Πανελλήνια Ένωση Αγωνιζομένων Νέων (ΠΕΑΝ) (η οποία είχε διαφορετική δράση από την ΠΕΑΝ που ιδρύθηκε την περίοδο της Κατοχής, το 1941) , μεθοδεύοντας τους αγώνες των νέων κατά της παγκοσμιοποίησης.

Παράλληλα, εξέδωσε το περιοδικό ΟΔΗΓΗΤΗΣ, αγωνιστικό όργανο της ΠΕΑΝ (τίτλο τον οποίον αυθαίρετα αργότερα οικειοποιήθηκε η ΚΝΕ, χωρίς να πάρει την άδειά του και χωρίς συνεννόηση).

Την ίδια περίοδο, διαισθανόμενος τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχε για την ελληνική παράδοση η παγκοσμιοποίηση, παράλληλα με τους εθνικούς και κοινωνικούς του αγώνες, έδωσε τη μάχη για τη διάσωση και προβολή της παραδοσιακής μας κληρονομιάς.

Το 1963, οργάνωσε την κίνηση για την Ελληνική πνευματική αναγέννηση, κηρύσσοντας το έτος Περικλή Γιαννόπουλου, που υπήρξε το μεγαλύτερο πνευματικό γεγονός εκείνης της χρονιάς σε ολόκληρη την Ελλάδα, σε συνεργασία με τους κορυφαίους εκπροσώπους της Ελληνικής διανόησης.

Πνευματικό μνημόσυνο για τον Περικλή Γιαννόπουλο, έναν από τους προφήτες του Ελληνισμού.

 Στην φωτογραφία, επιφανείς προσωπικότητες, που είχαν πλαισιώσει τον Μάνο Φαλτάιτς (φωτ. Κέντρο) στο κίνημα του για την Ελληνική Πνευματική Αναγέννηση. Από αριστερά διακρίνονται: ο Αρκάδιος, ο ακαδημαϊκός Δημήτρης Πικιώνης, η συγγραφέας Έλλη Αλεξίου, ο συγγραφέας Γιάννης Χατζηφώτης, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών, ποιητής Νίκος Σταμπολής, ο από τους αναβιωτές του Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου Λίνος Καρζής, ο κοινοτιστής Κωνσταντίνος Καραβίδας και η γυναίκα του, ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης κ.α.

Το 1964, σε ηλικία 26 ετών, ίδρυσε το Μουσείο Φαλτάϊτς -το πρώτο τοπικό λαογραφικό μουσείο της Ελλάδας- στο οποίο αφιέρωσε και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Για το πόνημά του αυτό, για την πολύτιμη συμβολή του στην διάσωση και διατήρηση της ελληνικής παράδοσης, βραβεύθηκε το 1974 από την Ακαδημία Αθηνών.

Στο παγκοσμίως γνωστό Μουσείο Φαλτάϊτς συγκέντρωσε –μεταξύ άλλων- αντικείμενα της σκυριανής ιστορίας και του πολιτισμού του νησιού, αντικείμενα της παραδοσιακής οικονομίας του ελληνικού χώρου, καθώς και σπάνιες εκδόσεις από τον 16ο αιώνα και μετά, ιστορικά έγγραφα που χρονολογούνται από την Βυζαντινή εποχή και την εποχή της Τουρκοκρατίας, την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, καθώς και εκδόσεις των νεώτερων χρόνων.

 Από τα σπουδαιότερα εκθέματα του Μουσείου είναι το κάλεσμα της Φιλικής Εταιρείας στην Ελληνική Επανάσταση, η Αποκήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, χειρόγραφα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, κ.α..

Από το 1979 και μετά, μαζί με τη σύντροφο και συναγωνίστρια, την σύζυγό του Αναστασία, και τη συμπαράσταση μιας ομάδας στενών και αφοσιωμένων φίλων, οργάνωσε το κίνημα για την Αισθητική Αναγέννηση, εμπνευσμένο από την αρχαιοελληνική, βυζαντινή και νεώτερη παραδοσιακή μας κληρονομιά.

Παράλληλα, μέχρι το τέλος της ζωής του, ανάπτυξε και δίδασκε, τόσο στην Αθήνα, όσο και στη Σκύρο, στη Σχολή του Δρόμου, την κοσμοθεωρία του Νταϊσμού και Κοινοτισμού, του διπολικού σχήματος της Αρμονίας και Δυσαρμονίας, της Συμπαντικής Ψυχής και Συνείδησης, σαν μια ολοκληρωμένη κοσμοθεωρία και βιοθεωρία.

Το 1993 ίδρυσε μαζί με την Αναστασία το Θέατρο και το Φεστιβάλ της Βιγλατορίας του Παλαιόπυργου, στη Σκύρο, στο οποίο πραγματοποιούνται κάθε καλοκαίρι σημαντικότατες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

--- Ο καλλιτέχνης και συγγραφέας Μάνος Φαλτάιτς

Ο Μάνος Φαλτάϊτς ανέπτυξε ένα πλουσιότατο συγγραφικό και ζωγραφικό έργο, από την δεκαετία του 1980 και μέχρι το τέλος της ζωής του.

Στη ζωγραφική, δημιούργησε ένα εντελώς δικό του ρεύμα, το οποίο ονόμαζε «ψυχορατική ζωγραφική», που, σύμφωνα με τον ίδιο, «φανερώνει την ψυχή των εικονιζομένων θεμάτων, είτε ανθρώπινα πρόσωπα είναι, είτε δέντρα, κτίρια».

Ζωγράφισε εκατοντάδες πίνακες και σκίτσα, λίγα από τα οποία εκτίθενται στους χώρους του μουσείου, ελλείψει χώρου έκθεσης.

 Τα τελευταία του έργα τα ζωγράφισε στις αρχές Δεκεμβρίου του 2012 από το νοσοκομείο στο οποίο νοσηλεύονταν.

Παράλληλα, είχε γράψει περισσότερα από 60 ιστορικά, λαογραφικά, λογοτεχνικά, πολιτικά, φιλοσοφικά, θεατρικά και ποιητικά έργα, ενώ υπάρχουν ακόμα πολλά έργα του που παραμένουν ανέκδοτα.

Έργα Μάνου Φαλτάϊτς

Θεατρικά
Σκυρίτες- Φεστιβάλ Σκύρου 1993
Το Αδερφάτο των Δαναών- Φεστιβάλ Σκύρου 1994
Τα Τέκνα της Στύγας- Φεστιβάλ Σκύρου 1995
Λέων Σγουρός-Φεστιβάλ Σκύρου 1994
Σωκράτης Δεσμώτης- Φεστιβάλ Σκύρου 1999
Ο Τράγος του Στούμπου- 2006

Ιστορικά- Αρχαιολογικά

Σκύρος
Προχριστιανικοί Οικισμοί και Λατρείες εν Σκύρω
Τα αρχαία καμινευτήρια σιδήρου της Σκύρου
Αναδρομή στις ρίζες του Κοινοτισμού

Λογοτεχνικά

Ο Ρούσος- χρονικό
Άννα του Μητσοάνα- χρονικό
Ένας παραλίγο Σκυριανός Τσακιτζής- χρονικό
Μανουί- Παμ και Βικτώρ- Η Πολυνησία του Αγίου Ερμόλαου-νουβέλα
Μανουί- Παμ και Βικτώρ-Στον αρχαίο ναό της Φούρκας-νουβέλα
Μανουί- Παμ και Βικτώρ- Στη Σπηλιά του Αντρειώτη- νουβέλα
Νηπιακές Μνήμες Πολέμου- χρονικό
Μελικαρού- χρονικό
Το χρονικό του Παλαιόπυργου- χρονικό
Ως τη Βρύση του Βούρλου- χρονικό
Στις Μοναξιές των Αγίων
Τα τρία σπαθιά του Γριμάλδη-νουβέλα
Το σπαθί του Γριμάλδη -νουβέλα
Πριν βγει ο Ηρακλής στο κλαρί- νουβέλα
Ο πρώτος άθλος του Ηρακλέους- νουβέλα
Οι Γραμματίκοι της Αλεξάνδρειας- σκωπτικό
Οι αγαπητικοί της Μαριγούλας-σκωπτικό
Μελίκ- νουβέλα
Ο Τεκές του Λαμπρόπουλου
Η συμμορία του Χάντακα- μεταξύ χρονικού και νουβέλας
Η συμμορία της Φούρκας-νουβέλα
Κωσταντής Καλαμάρας- διήγημα

Ποίηση
Νταϊσμός
Βιγλατορία του Παλαιόπυργου
Μεταξύ Αριμάν και Οργούζ
Το Χρώμα που Νίκησε

Δοκίμια
Νταϊσμός
Το Καρναβάλι της Σκύρου και η καταγωγή των Απόκρεω
Φωνή και Γραφή
Για μια ισορροπημένη Παιδεία
Περί Σεξ οι απόψεις μου
Δοκίμια Τέχνης
Συλλογές και Μουσεία
Αλαλούμ και Πάμπλο Πικάσο
Νταήδες
.Οι ομάδες του περιθώριου- Αλάνια- Μάγκες- Κουτσαβάκια και Μόρτες

Λαογραφικά- Λαϊκή Τέχνη

Του Καλικαντζάρου το Ποδάρι
Τα διακοσμητικά αντικείμενα του Σκυριανού σπιτιού από ιστορική και κοινωνιολογική άποψη
 Σκυριανή κεντητική
Σκυριανή Ξυλοτεχνία
Σκυριανή κεραμική

Αναπτυξιακά
Τουριστικοί Οικισμοί Σκύρου
Σχιστό Κορυδαλλού και Στενή Ευβοίας
Ουρμπανισμός-Για μια Παγκόσμια Χωροταξική ανασύνταξη και το μοντέλο της Κοινοτικής Πολιτείας

Πολιτικά
.Πανευρώπη και Κοινή Αγορά
.Κοινοτική Πολιτεία

Κοινωνιολογία
Κάστες και Κοινωνική Ιεραρχία στη Σκύρο
Η αληθινή Μαντάμ Σουσού
Τα ονόματα του λαού μας

Φιλοσοφία
Η Στράτα του Μανουί
Το διπολικό σχήμα-Αρμονία- Δυσαρμονία
Αριμάν και Οργούζ
Συμπαντική Ψυχή και Συνείδηση
Η θρησκεία των Οντοτήτων

Η Αναστασία Φαλτάτϊς ευχαριστεί όλους όσους στάθηκαν δίπλα της αυτή τη στιγμή.

 Η Αναστασία Φαλτάϊτς ευχαριστεί όλους εσάς που μοιραστήκατε τη θλίψη της και με τα λόγια, τα κείμενα και της πράξεις σας, της στηρίξατε στο πένθος της. Ελπίζει συν τω χρόνω να της δοθεί η ευκαιρία να ευχαριστήσει τον καθένα σας προσωπικά.
Το πλήθος των ανθρώπων που βίωσαν την απώλεια του Μάνου Φαλτάϊτς ως απώλεια δικού τους ανθρώπου, είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Εκκωφαντικά δεικνύει την ευρύτητα της επιρροής του Μοναδικού Μάνου Φαλτάϊτς. 

Από διάφορες γωνιές του πλανήτη καταφθάνουν συλλυπητήρια για τον φίλο, το δάσκαλο, συναγωνιστή, καλλιτέχνη Μάνο Φαλτάϊτς.
Ήταν ανθρωπίνως αδύνατο για κείνη να ανταποκριθεί άμεσα και να αντιγυρίσει την τόση αγάπη, ειδικά υπό της παρούσες συνθήκες. Ελπίζει στη κατανόηση σας, και είναι βέβαιη πως θα σας βρει αρωγούς και συνοδοιπόρους στη δύσκολη συνέχεια.