1821 : Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΑΠ΄ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ….

1. 
   

   (Του Α. Παπαγιαννόπουλου)

   
   

   
   Στην ιστορία υπάρχουν κάποια γεγονότα που αποκτούν «κεντρικό» ενδιαφέρον μόνο και μόνο επειδή οι ιστορικοί σκοπίμως τα τοποθέτησαν για διάφορους λόγους στο «επίκεντρο» του ενδιαφέροντός τους εξυπηρετώντας κάποιες πολιτικές –συνήθως- σκοπιμότητες. Ένα από τα θέματα αυτά ήταν (και ίσως συνεχίζει να είναι) πότε και από πού ξεκίνησε στον ελλαδικό χώρο η Επανάσταση των Ελλήνων κατά των Τούρκων με τους ιστορικούς να επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη Νότια Ελλάδα απ΄όπου κατά κανόνα και ίδιοι είχαν την καταγωγή τους. 

   
   

   
   

   

   
   

   
   Οι άλλες περιοχές της Ελλάδας εμφανίζονταν ι στο περιθώριο της ιστορίας και απλά μετείχαν στον Αγώνα χωρίς όμως να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο .

    Και σ΄αυτό βοήθησαν δύο γεγονότα : ότι η Θεσσαλία απελευθερώθηκε το 1881 περίπου 60 χρόνια αργότερα και η Μακεδονία σχεδόν 30 χρόνια μετά τη Θεσσαλία . 

   Πως λοιπόν θα δέχονταν να αναφέρουν στα συγγράμματά τους οι ιστορικοί πως η Επανάσταση ξεκίνησε από περιοχές που συνέχιζαν να ζουν υπό τον τουρκικό ζυγό ;… Με το σκεπτικό αυτό ερμηνεύεται και το γεγονός πως στα κείμενά τους αναφέρεται πως η Ελληνική Επανάσταση ξεκίνησε από τη Νότια Ελλάδα ενώ δίνουν την εντύπωση με τα γραπτά τους ότι στις άλλες περιοχές της Ελλάδας και ιδιαίτερα στη Μακεδονία, οι ΄Ελληνες είχαν σκύψει το κεφάλι και δουλικά υπηρετούσαν τον Τούρκο… Όμως δεν ήταν καθόλου έτσι και η αντικειμενικότητα της Ιστορίας απαιτεί να αποκατασταθεί η αλήθεια …
   
   Όταν το 1815 ιδρύθηκε στην Οδησσό της Ρωσίας η «Φιλική Εταιρεία» με σκοπό να ενώσει υπό τα όπλα όλους τους υπόδουλους λαούς των Βαλκανίων «για την ανύψωση του σταυρού πάνω από την ημισέληνο» , δόθηκε από του «Φιλικούς» άμεση προτεραιότητα στο να οργανωθεί ο Αγώνας στη Μακεδονία που αποτελούσε το κύριο «πέρασμα» των τουρκικών στρατευμάτων προς τα Βαλκάνια . 
   
   Αμέσως μετά ένας από τους «Φιλικούς» , ο αρματολός από το Μπλάτσι της Δυτικής Μακεδονίας Ιωάννης Φαρμάκης (με τον υψηλό βαθμό του «Αρχηγού των Αφιερωμένων» στην ιεραρχία της «Φιλικής») , ξεκίνησε μία μυστική αποστολή από την Κωνσταντινούπολη στη Μακεδονία για να οργανώσει «πυρήνες» στην οργάνωση φτάνοντας ως τις Σέρρες συνεργαζόμενος με τον εκεί μητροπολίτη Χρύσανθο και τους άλλους πρόκριτους της περιοχής. 
   
   Στη συνέχεια ο Φαρμάκης μύησε στην Επανάσταση πολλούς αγωνιστές στη Χαλκιδική ,στον ΄Ολυμπο, στα Πιέρια , στο Βέρμιο και στα Χάσια φτάνοντας ακόμα και μέσα στην τουρκοκρατούμενη τότε Θεσσαλονίκη όπου υπήρχε από προηγούμενα ένας «πυρήνας» της «Φιλικής» με έντονη δράση και με μέλη της τον Χριστόδουλο Μπαλάνο, τον Αθανάσιο Σκανδαλίδη, τον Στέργιο Πολύδωρο, τον Νικόλαο Ρογκότη, τον Κυριάκο Τοσίτσα, τον Αργυρό Ταρπουχτσή, τον Αθανάσιο Κυδωνιάτη κ.ά. οι περισσότεροι από τους οποίους εκτελέστηκαν στη συνέχεια από τους Τούρκους όταν αποκαλύφθηκε η δράση τους.

   
   Την ίδια περίοδο για την προετοιμασία του αγώνα εργάστηκε και ο επιφανής Σερραίος έμπορος και τραπεζίτης Εμμανουήλ Παπάς, βασικό στέλεχος της «Φιλικής Εταιρείας», ο οποίος διορίστηκε από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη μέλος της «Εθνικής Κάσας» , δηλαδή του κεντρικού ταμείου της Εταιρείας , και ανέλαβε μεγάλη δράση στη Μακεδονία . 
   
   Παρόμοια ήταν η δράση και του Θεσσαλονικέα μεγαλέμπορου Ιωάννη Γούτα Καυταντζόγλου , του αρματολού του Ολύμπου Γιωργάκη Ολύμπιου της οικογένειας των Λαζαίων , ενώ ο «Φιλικός» Δημήτριος ΄Ιπατρος οργάνωσε τον αγώνα στην Κεντρική Μακεδονία σε συνεργασία με τους οπλαρχηγούς Γάτσο, Καρατάσο και Συρόπουλο.

   
   Και σαν σήμερα , στις 23 Μαρτίου 1821, ο Εμμανουήλ Παπάς, αποβιβάζεται με συνοδεία πολεμιστών στο ΄Αγιον ΄Ορος και αφού περνάει από τα μοναστήρια Μεγίστης Λαύρας και Μονής των Ιβήρων καταλήγει στη Μονή Εσφιγμένου όπου κηρύσσει επανάσταση κατά των Τούρκων. Σε λίγες μέρες όλος ο ΄Αθως και η Χαλκιδική ήταν επί ποδός πολέμου…
   Στις 25 Μαρτίου , μετά από δύο μέρες, κηρύσσεται επίσημα η Επανάσταση και στην Πελοπόννησο (Καλαμάτα και Πάτρα) στη νότια Ελλάδα …